Datingapps: Waarom blijven we swipen?

In 2023 waren datingapps een echte hit in Nederland; we downloadden ze maar liefst 4,9 miljoen keer en spendeerden samen bijna 70 miljoen euro. Maar het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. Veel jonge mannen ervaren stress en eenzaamheid door het gebruik van deze apps, en de verslavende natuur ervan houdt ons aan de haak, ook al vinden we het daten via apps vaak niet eens zo leuk.

Bouke de Vries, een onderzoeker aan de Universiteit van Gent, duikt in de ethische dilemma's rond online daten, politiek extremisme en meer. In zijn essay "Selling visibility-boosts on dating apps: a problematic practice?" stelt hij dat de businessmodellen van grote datingapps best wel twijfelachtig zijn. De Vries vergelijkt de boostfuncties op deze apps met gokmachines: je koopt zichtbaarheid om sneller opgemerkt te worden, wat volgens hem sterk lijkt op gokken.

De impact van deze boosts is direct merkbaar, maar slechts voor korte duur. Net zoals bij lootboxes in games, kunnen gebruikers hier onbedoeld veel geld aan uitgeven. Dit aspect is extra zorgwekkend omdat jongeren hier gevoelig voor kunnen zijn. Daarom riep de Tweede Kamer in 2022 op om lootboxes te verbieden.

Mannen zijn vaker dan vrouwen geneigd om in deze 'boost-val' te trappen, vooral omdat ze op datingapps in de minderheid zijn. Ze besteden vaak meer in een poging om op te vallen, met sommigen die zelfs meer dan dertig euro per maand uitgeven.

In 2024 is het duidelijk dat datingapps deel uitmaken van de aandachtseconomie. Hierin is iedereen zijn eigen merk, en je persoonlijke waarde wordt bepaald door hoeveel aandacht je krijgt. Vaak zoeken gebruikers niet eens primair een relatie, maar eerder sociale validatie of amusement.

En denk maar niet dat je gratis meedoet als je nooit hebt betaald voor een app. Ooit zei een Google-medewerker: "Als je niet betaalt voor het product, dan ben jij het product." Stel je voor wat je waard bent voor andere gebruikers die wel betalen voor die extra aandacht. Dus, de volgende keer dat je overweegt om weer te gaan swipen, bedenk dan goed wat je eigenlijk aan het doen bent en wat het je kost – niet alleen in euro's, maar ook in tijd en emotionele energie.

Bronnen:

1. • Onderzoeksdata en statistieken over installaties en uitgaven van datingapps in Nederland in 2023.
   • Werk en publicaties van Bouke de Vries over ethische vraagstukken met betrekking tot online daten.
   • Vergelijkingen tussen datingapp-boosts en gokpraktijken zoals beschreven in Vries’ essay.
   • Onderzoek van het programma Radar naar uitgaven op datingapps door Nederlandse mannen.
   • Discussies over de aandachtseconomie en de impact ervan op individueel gedrag op platforms zoals datingapps.